เคยมีหลายคนถามเหมือนกันครับคำถามนี้ สั้น ๆ ง่าย ๆ คือ ขณะนี้กระแสแรงจริงครับ ถ้าอะไรก็ตามที่ถึงขั้นต้องต่อแถวซื้อ เป็นกระแสครับ ไม่ว่าจะเป็นขนมปัง โทรศัพท์ เครื่องรางของขลัง ของอะไรก็ตามที่แปลกใหม่ คนเห่อเป็นธรรมดาครับ
แต่ถามต่อว่า แล้วกระแสจะหยุดมั้ย ผมว่าคนที่ซื้อตามกระแสก็จะหมดไป ส่วนคนที่ชอบและเล่นจริงจัง ไม่หยุดหรอกครับ ก็คงจะเล่นต่อไปเรื่อย ๆ อูคูเลเล่ไม่ใช่ของแปลกใหม่ที่มนุษย์เพิ่งจะคิดค้นกันขึ้นมา มันมีกันมาเป็นร้อยปีแล้ว เพียงแต่คนไทยเพิ่งจะเริ่มรู้จัก เพราะยูทูบ อินเตอร์เน็ต ศิลปินไทยและต่างประเทศที่นำมาเล่น สื่อต่าง ๆ ที่เข้าถึงกันรวดเร็ว
ที่ฮาวาย ทุกคนรู้จักอูคูเลเล่ เกือบทุกบ้านมีอูคูเลเล่ เด็กหัดเรียนดนตรีด้วยอูคูเลเล่ แต่บ้านเราเริ่มเรียนดนตรีกันด้วยขลุ่ยด้วยอังกะลุง งานอูคูเลเล่ประจำปีที่ฮาวาย จัดกันมา 41 ปีแล้วครับ ทุกปีคนเยอะขึ้นเรื่อย ๆ ตามรัฐต่าง ๆ ก็มีงานประจำปีของแต่ละรัฐ มีสมาคมมีกลุ่มแก๊งค์ที่พบกันเป็นประจำ แล้วก็ออกคอนเสิร์ตทัวร์ไปที่นู่นที่นี่
แต่คนที่ฮาวายไม่มาต่อแถวซื้ออูคูเลเล่นะครับ เพราะเค้ามีกันหมดแล้ว กระแสเค้าจางไปนานตั้งแต่สมัยคุณปู่เค้าแล้วครับ แต่ทุกวันนี้คุณปู่ คุณหลาน คุณเหลน ก็ยังเล่นอูคูเลเล่ด้วยกัน มันไม่ใช่กระแสครับ แต่มันคือวิถีชีวิต บางคนก็พัฒนาต่อยอดไปเล่นกีตาร์ บางคนก็ยังรักที่จะเล่นอูคูเลเล่ อย่างเช่น Jake Shimubukuro, IZ, หรือแม้แต่คนแคนาดา อย่าง James Hill ที่เค้าก็เรียนอูคูเลเล่ตั้งแต่สมัยเด็ก
โรงเรียนที่สอนอูคูเลเล่เป็นเรื่องเป็นราว ก็มีอยู่หลายโรงเรียน หรือแม้แต่มหาวิทยาลัยที่สอนเล่น และสอนทำอูคูเลเล่ ก็มีเยอะ และเป็นวิชาที่เก็บหน่วยกิตได้ด้วย ซึ่งอันนี้ผมมองอย่างเป็นธรรมว่า มันไม่ใช่กระแส ฝรั่งเค้าเลยจุดนั้นมานานแล้ว สำหรับเค้าอูคูเลเล่คือเครื่องดนตรีที่ไม่ต่างอะไรกับกีตาร์ เปียโน ไวโอลิน
อูคูเลเล่ก็คือเครื่องดนตรี แต่คนมักจะตัดสินอู๊คเพียงผิวเผินว่ามันคือของเด็กเล่น เพราะขนาดที่ดูเล็ก จำนวนสายที่น้อยกว่ากีตาร์ แต่ถ้าศึกษาจริงจังจะพบว่าลิมิตของเครื่องดนตรีอยู่ที่คนเล่นมากกว่า
เครื่องดนตรีก็คืออุปกรณ์ เหมือนกล้องถ่ายรูป เอากล้องถ่ายรูปราคาหลายแสนให้คนถ่ายรูปไม่เป็น ถ่ายออกมายังไงก็ไม่สวยครับ แต่ลองเอากล้องมือถือป๋องแป๋งให้ตากล้องมืออาชีพ รับรองว่าถ่ายออกมาให้คนตกใจได้ว่า รูปสวยรูปนี้มาจากกล้องมือถือจริง ๆ หรือ ผมขอยืนยันว่าลิมิตของเครื่องดนตรีอยู่ที่ผู้เล่นครับ
ผู้เล่นที่เก่งก็ย่อมต้องการอุปกรณ์ที่ดี เป็นเรื่องธรรมดาครับ อู๊คก็มีหลายระดับราคา ปัจจุบันกลายเป็นว่ามีการขายโก่งราคา เก็งกำไรกันเกิดขึ้น ปั่นราคาจนมูลค่าของเกินจริง ซึ่งอันนี้ก็เป็นเรื่องที่ผู้ซื้อต้องระมัดระวังอย่าให้ถูกหลอก ลองเทียบดูหลาย ๆ เจ้า ศึกษาหาข้อมูล ถ้าไม่สบายใจก็อย่าเพิ่งซื้อ อย่าซื้อเพราะเห็นเค้าซื้อกันก็เลยตาม ๆ กันไป
บางตัวที่มีราคาแพง เพราะมันทำให้เสียงดียากครับ ตัวยิ่งเล็ก ทำผิดนิดเดียวเสียงเพี้ยนไปไกล ดูช่องห่างของเฟรทสิครับ ผิดนิดเดียว intonation ไปเลย ตัวยิ่งเล็กยิ่งทำยาก ไม่อย่างนั้นรถ mini ก็คงจะขายแพงกว่ารถกระบะไม่ได้ครับ มือถือ หรือคอมพ์ยิ่งเล็ก ยิ่งบางก็ยิ่งแพง ก็เพราะมันทำยาก
สิ่งที่ผมอยากเห็นคือ อยากให้มีโรงเรียนสอนอูคูเลเล่มากขึ้น อยากให้มีศิลปินที่เล่นอูคูเลเล่มากขึ้น มีสังคมของคนที่รักอูคูเลเล่ที่แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และความรู้ แล้วมันจะอยู่ไปได้เรื่อย ๆ หลาย ๆ เว็บไซต์มีการให้ความรู้ สอนการเล่นเพลง มีเว็บบอร์ดที่เปิดรับความคิดเห็น อันนี้เป็นสัญญาณที่ดี ต่อไปวันหนึ่งทุกคนในประเทศไทยอาจจะรู้จักว่าเครื่องดนตรีนี้ คืออะไร แล้วมันก็จะเป็นเหมือนกีตาร์ เปียโน ไวโอลิน ที่จะไม่มีวันจางหายไป ทิศทางของอูคูเลเล่ในเมืองไทย ปัจจุบันผมมองว่าแจ่มใสครับ ตอนนี้มีฐานคนเล่นแล้ว ต่อไปจะมีอะไรอีกหลายอย่างตามมาแน่นอน
ร่ายมาซะยาว ผมว่าลองถามใจตัวเองดูครับ ว่าเราจะเลิกเล่นอู๊คมั้ย ถ้าเพื่อนเราและคนรอบข้างเราเลิกเล่น ถ้าเราเลิก ก็คือเราเล่นตามกระแส แต่ถ้าเรารักจริง ฝึกฝน เจ็บนิ้วก็ยังจะเล่น ขวนขวายหาความรู้อยู่เรื่อย ๆ และแบ่งปันความรู้ ใครจะเลิกเราไม่สน เราก็เล่นของเราไปเพราะเรารักที่จะเล่นแล้ว