ก่อนอื่นขอทักทายกันแบบคนฮาวายหน่อยนะครับ... Aloha (แปลว่า สวัสดี) ครับทุกๆ ท่าน
ในปี 2011 นี้ หลายคนคงจะได้ผ่านหน้าผ่านตากับเจ้าเครื่องดนตรีขนาดจิ๋ว มี 4 สาย
ซึ่งหน้าตาคล้ายกีต้าร์โปร่ง 6 สาย มาบ้างแล้ว เรียกว่าฝึกเล่นได้ไม่ยากเลย
แถมพกพาไม่ไหนมาไหนได้สะดวกสบาย เรากำลังพูดถึง "Ukulele" กีต้าร์ 4 สาย จากเกาะฮาวาย!
"Ukulele" ถือเป็นเครื่องดนตรีอะคูสติกอีกชนิดหนึ่ง ที่มีความน่าสนใจอยู่ไม่น้อย สำหรับมือใหม่หัดจับ Ukulele
คงจะมีปัญหา ไม่แตกต่างกับคนที่กำลังจะซื้อกีต้าร์โปร่ง(6สาย) นั่นคือ การเลือกซื้อ บางท่านรู้สึกไม่มั่นใจว่า
เรามีความสามารถในการตัดสินใจเลือกซื้อหรือไม่ ต้องดูอย่างไรถึงจะได้ของดีมีคุณภาพ
รูปร่างหน้า หรือขนาด (Body Size) ของเจ้า Ukulele ที่เหมาะกับเรา เป็นอย่างไร
เหมือนเป็นคำถามประจำชาติ ของคนที่คิดจะเล่นดนตรีจริงๆ ครับ ไม่ว่าจะ Ukulele
หรือจะเป็นเครื่องดนตรีประเภทไหนๆ ก็ตาม สำหรับคำถาม...เลือกซื้ออย่างไร? จึงเป็นคำถามที่ฮิตติดอันดับ 1 จริงๆ
ว่าแล้วมาเข้าเรื่อง "การเลือกซื้อ Ukulele" กันครับ ว่ามีข้อควรคำนึง และ ควรทราบอย่างไรบ้าง
มาตรฐานของงานประกอบ ถึงเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้นๆ ตามประสบการณ์ของผู้เขียน Ukulele บางยี่ห้อที่วางในตลาดบ้านเรา
มีไม่น้อยเลย ที่มีมาตรฐานการประกอบที่ต่ำความมาตรฐาน ส่วนใหญ่ที่มีปัญหาคือ ลูกบิดหลวม หลังตั้งสายเรียบร้อย เล่นได้
ไม่ถึงนาที สายเพี้ยนอีกแล้ว ต้องตั้งกันใหม่ เรียกว่า ถ้าคิดจะเล่น 1 เพลง อาจจะต้องตั้งสายประมาณ 5 รอบ!
เฟรต(Fret) ไม่เรียบร้อย เวลาขยับมือซ้าย เหมือนจะมีเฟรตบาดมือ(ในขณะที่เราจับคอ Ukulele ด้วยมือซ้าย),
บางครั้ง เจอะ Bridge(สะพานสาย) ขยับเหมือนจะหลุดออกมาจาก TOP(ไม้ส่วนหน้า)
ปัญหาจากการติดกาวที่ไม่มีคุณภาพ ดังนั้น สำหรับมือใหม่
ควรจะต้องรอบขอบสักนิด ตรวจสอบในจุดสำคัญที่กล่าวมาข้างต้น
ขนาดของ Ukulele
Ukulele แบ่งออกเป็น 4 ขนาด แต่ที่นิยมเล่นกันจริงๆ มี 3ขนาด คือขนาด Soprano, Concert, และ Tenor
แต่ละขนาดล้วนมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว (ตามภาพประกอบด้านบน)
- ขนาด Soprano -
Ukuele ขนาด Soprano คือ Ukulele ที่ขนาดเล็กที่สุด ทำให้การพกพา เคลื่อนที่ ติดตัวไปเล่นตามสถานที่ต่างๆ ทำได้ง่ายมาก
แต่เสียงก็จะเบาไปตามขนาดตัว สามารถประคองหรือโอบแนบตัวเพื่อเล่น ก็ยังทำได้ง่ายมาก
- ขนาด Concert -
Ukulele ขนาด Concert ถือเป็นขนาดมาตรฐาน และมีผู้นิยมเล่นมากที่สุด การพกพา เคลื่อนที่ ติดตัวไปเล่นตามสถานที่ต่างๆ
ก็ทำได้ไม่ยาก แถมยังได้เสียงที่ดังขึ้นมาอีก
- ขนาด Tenor -
Ukulele ขนาด Tenor ถือเป็นขนาดใหญ่ที่สุด (ในบรรดาขนาดทั้งหมดที่นิยมเล่นกัน) ใกล้เคียงกับ Guitarlele (มี 6 สาย)
การยังสามารถพกพา เคลือนที่ ติดตัวได้ไม่ยากเช่นกัน เสียงจะกังวาน และดังที่สุด แต่การโอบขึ้นเพื่อเล่น จะทำได้ยาก
ไม่คล่องตัวเหมือนขนาด Soprano และ Concert
- ขนาด Baritone เป็นขนาดใหญ่ที่ให้เสียงใกล้เคียงกับกีต้าร์โปร่ง 6 สายมากที่สุด แต่ไม่เป็นที่นิยมในกลุ่มคนเล่น
เนื่องจากเสียงที่มันใกล้เคียงกับกีต้าร์โปร่ง 6 สายเกินไป
สรุป... ทุกๆ ขนาด ล้วนมีข้อเด่น ข้อด้อย และขอบเขตจำกัดในการใช้งาน
ดังนั้น ผู้เล่นต้องเป็นผู้ตัดสินใจว่า ให้ความสำคัญกับจุดใดมากที่สุด ว่าแล้ว... เราลองมาดูรายละเอียดเรื่อง ข้อเด่น ข้อด้อย
ของ Ukulele แต่ละขนาดกันต่อ...
ข้อเด่น ข้อด้อย ของ Ukulele แต่ละทรง
Ukulele จะเน้นเรื่องขนาดเป็นสำคัญ (นอกจากประเภทไม้แล้ว) เพราะขนาดเป็นสิ่งสำคัญในการกำหนดเสียง ว่าเสียงจะออกมา
โทนใด ผู้เล่นควรยอมรับก่อนว่า ไม่มี Ukulele ขนาดใดที่โลก ที่สามารถตอบสนองความต้องการของผู้เล่นได้ทั้งหมด แต่ละขนาด
ล้วนมีจุดเด่น จุดด้อย แตกต่างกันออกไป เรามาวิเคราะห์กันว่า Ukulele แต่ละขนาด มีข้อดี ข้อด้อย แตกต่างกันอย่างไร
- ขนาด Soprano -
หากผู้เล่นนิยมเล่นแบบ Strumming หรือตีคอร์ด Ukulele ขนาด Soprano ถือว่าเป็นทางเลือกอันดับ 1 เนื่องจากคอ(Neck)
มีขนาดเล่น ทำให้เล่นด้วยมือซ้ายได้ง่าย เนื้อเสียงมีความคมชัด หางเสียงแหลม และให้ย่านเสียงสูงที่ยอดเยี่ยมที่สุด!
ว่ากันว่า... โทนเสียงของ Ukulele ขนาด Soprano คือเสียงของ Ukulele แบบยุคดั้งเดิม จะเรียกว่ามีกลิ่นของฮาวายมากที่สุด
ก็คงไม่ผิด (Ukulele ถือกำเนิดและได้รับความนิยม เป็นที่แรก ในเกาะฮาวาย)
- ขนาด Concert -
สำหรับผู้เล่นที่ชอบเล่นทั้งแบบ "Strum Chord" และแบบ "Finger Picking" (แบบดีดที่ละสาย) ยอมต้องการพื้นที่บน Fingerboard
มากกว่า Ukulele ขนาด Soprano แน่นอน ดังนั้น... ขนาด Concert จึงรองรับการเล่นที่หลากหลาย และกว้างกว่าขนาด Soprano
Ukulele ขนาด Concert ให้เสียงคมชัด กังวาน ย่านเสียงกลางจะโดดเด่นกว่าทรง Soprano และ ยังสามารถเล่นแบบ Solo หรือ
การเล่นแบบที่ละตัวโน๊ต ก็สามารถทำได้ไม่ยาก
- ขนาด Tenor -
ในบรรดาขนาดของ Ukulele ที่นิยมเล่นกันนั้น Tenor ถือเป็นขนาดที่ใหญ่ที่สุด สำหรับผู้ที่ชอบเล่นแบบ Finger Picking รวมไปถึง
Finger Style ดังนั้นขนาด Tenor จึงสามารถตอบสนองการเล่นได้ดีที่สุด เนื่องจากมีพื้นที่ในส่วน Fingerboard กว้างพอ ที่จะให้เล่น
ได้อย่างสบายๆ การวางนิ้วมือซ้ายลงบนฟิงเกอร์บอร์ดทำได้ง่าย (นิ้วไม่เบียดกัน)
เสียงของ Ukulele ขนาด Tenor จะโดดเด่นที่ย่านเสียงกลาง ย่านเสียงต่ำ และยังได้เสียงเบสมากขึ้น แต่เสียงคมๆ หรือย่านเสียงสูง
จะไม่โดดเด่นเท่ากับขนาด Soprano และ Concert ที่ได้กล่าวมาข้างต้น
ยี่ห้อและแหล่งผลิต
หลายท่านอาจจะเคยมีมุมมองไม่ดีกับ Made in China แต่ผู้เขียนอยากให้ผู้อ่าน ได้เปิดใจกว้างขึ้น
เพราะสินค้าหลากหลายประเภท รวมถึงเครื่องดนตรีในสมัยนี้ ล้วนมาจาก Made in China แถบทั้งนั้น
ดังนั้น เอาเวลาที่จะต้องมาสนใจเรื่องว่าผลิตจากที่ไหน
มาเรียนรู้วิธีการเลือกซื้อ และเพิ่มทักษะในการเข้าใจอุปกรณ์ที่เราจะซื้อว่าควรเลือกแบบใดจะดีกว่า
สำหรับยี่ห้อ แน่นอนว่า เครื่องดนตรียี่ห้อเก่าแก่ทุกๆอย่าง ยอมมีราคาค่าตัวสูง สำหรับคนงบน้อยจึงเป็นเรื่องไกลตัว
ผู้เขียนเลยขอเน้นว่า ยี่ห้อใหม่ๆ ที่งานฝีมือปราณีต และมีคุณภาพก็มีอยู่เยอะ ฉะนั้น อย่าไปติดกับยี่ห้อเกินไป จนลืมไปว่า
คุณต้องการอะไร, คุณต้องการยี่ห้อ หรือต้องการคุณภาพเสียง ลักษณะเสียง รูปลักษณ์ ฯลฯ ผมบอกได้เลยว่า ไม่มีเครื่องดนตรี
ยี่ห้อใด จะตอบสนองคุณได้ทุกๆอย่าง ดังนั้น จึงไม่แปลกที่หลายคนจะมี Ukulele หลากหลายยี่ห้อตั้งไว้บ้าน เหตุก็เพราะว่า
แต่ละยี่ห้อต่างมีเอกลักษณ์ทางด้านเสียง และรูปลักษณ์ ที่โดดเด่นต่างกันออกไป
ถ้าคุณลองแล้วชอบ ถ้าคุณเล่นมันแล้วมีความสุข
ถ้าคุณรู้สึกว่าคุณเข้ากับมันได้ดี คุณจะแคร์ทำไม ว่าคุณกำลังถือ UKULELE ยี่ห้ออะไร!
งบประมาณ สำหรับ Ukulele ที่เหมาะกับเรา
สำหรับมือใหม่ ผู้เขียนคิดว่า Ukulele ในช่วงราคา 2,000 - 3,000 บาท ถือเป็นการเริ่มต้นได้แล้ว
แต่ทั้งหมดก็ขึ้นอยู่กับงบประมาณ ในกระเป๋าของแต่ละท่านด้วย บางท่านมีงบมาก
ก็พร้อมที่จะเริ่มต้นกับ Ukulele หลักหลายพัน หรือหลักหลายหมื่นก็ไม่ใช่เรื่องผิด
ดังนั้น การจะดูว่า Ukulele ราคาเท่าไร จึงจะดี หรือเหมาะทีสุด ผู้เขียนขอตอบว่า
ให้ดูงบประมาณของท่านเอง การเล่นดนตรี หากไม่ทำให้เราเป็นทุกข์
และเพิ่มพูนความสุขให้เรา ถือว่าเป็นความสมบูรณ์แบบแล้วครับ
หาข้อมูลอื่นๆ เพิ่มเติม หรือต้องการสร้างสังคมคนรัก Ukulele
เชิญได้ที่ www.ukethai.com (เวบไซด์พี่น้องอะคูสติกไทย) Aloha กันผ่านเวปบอร์ด ได้ตลอดเวลา
