เรื่องเล่าไร้สาระ
คนไทยเราฟังเพลงกันมากขึ้นกว่าเมื่อ 50 ปีก่อนเยอะเลย
ในยุคนั้นคนบ้านนอกมีเพลงจาก วิทยุ AM ที่แถมมากับมอเตอร์ไซค์ก็ฟังกันลั่นทุ่งนาแล้ว แต่ได้แค่ครึ่งวันถ่านหมด
ถ้าเทียบย้อนไปถึงร้อยปีพันปีก็ฟังเพลงจากการแสดงสดเท่านั้น
โดยเฉพาะดนตรีไทยบ้านๆไม่ค่อยได้รวมเป็นวงใหญ่ มีช่วงเสียงกลางเยอะ
และส่วนใหญ่ก็เป็นเสียงธรรมชาติของวัสดุเครื่องดนตรี ไม่ชวนให้เกิดความสงสัย ก็เสียงมันเป็นของมันอย่างนั้นอยู่แล้ว
จึงไม่ค่อยเกิดการรู้จักมิติเสียงต่างๆ
พอมาถึงยุคแผ่นเสียง เสียงก็ดีจริงๆแต่ลำโพงในยุคนั้นให้ช่วงเสียงได้ไม่สม่ำเสมอ
มาถึงยุควิทยุรุ่นเก่าๆ กลายเป็นเสียงแย่กว่าแผ่นเสียงไปมากมาย เน้นเอาแค่ฟังเนื้อหาส่วนทำนองได้เสียงสากๆ 2 Octave ก็หรูแล้ว
ยุคเทปเสียงมาอิ่มมีเนื้อมีน้ำกว่ายุควิทยุหน่อย
มายุคหลังๆเริ่มมีโรงหนังแพร่หลาย บวกกับเริ่มมีเครื่องเสียงดีๆให้เช่า เมื่อวัยรุ่นยุคนั้นฟังเทียบกับวิทยุเทปที่บ้านก็เกิดการรู้จักเสียงเบสมากขึ้น
จนยุค ยี่สิบปีก่อน เกิดการฮิตเครื่องเสียงมินิคอมโปกันระเบิดเถิดเทิง ซื้อกันแทบทุกบ้าน
เพราะเสียงเบสที่มีบางเบาในยุควิทยุเทปช่วงแรกๆ มันมาเริ่มมาในวิทยุเทปยุคหลังๆ ถึงขนาดขายเสียงเบสกันเป็นหลักเลย
SuperBass JumboBass อะไรก็ว่ากันไป อันนี้เข้ามาเติมเต็มให้ได้เสียงค่อนมาทางการแสดงสดมากขึ้นอีกนิด
ถึงยุคซีดีเสียงก็ยังแย่กว่าไวนิล แต่ได้ความสะดวกในการเล่นแบบสุ่ม ไม่ต้องกรอม้วนไปมา และเสียงมีความเสถียรมากขึ้น
และหลายๆคนก็บ้าเบสถึงขนาด เครื่องเสียงเช่าเครื่องเสียงรถก็ปรับอีคิวรูปปีกนก มีแต่เบส กับแหลม เสียงกลางจมหายเกลี้ยง
อันนี้ก็ชัดเจนว่าความชอบในเสียงขึ้นกับรสนิยม ซึ่งหลักๆแล้วถูกปลูกฝังมาโดยสภาพแวดล้อมกระแสสังคมอีกต่อหนึ่ง
ระบบที่ให้เสียงได้ดีในอุดมคติของแต่ละคน ไม่ได้ขึ้นกับความสามารถถ่ายทอดเสียงได้ตรงแบบธรรมชาติของการแสดงสด
หรือขึ้นอยู่กับความสามารถในการถ่ายทอดเสียงให้ฟังลื่นหูละมุนหูเหมือนฟังจากไฟล์ HD อะไรต่างๆเสมอไป
ถึงช่วง MP3 ยุคแรก เครื่องเสียงระดับ MASS ดีขึ้นมากและแพร่หลายไปแทบทุกบ้านแล้ว
แต่กลับได้เสียงห่วยเพราะคนทำไฟล์ MP3 ในยุคนั้นส่วนใหญ่เป็นพวกสายเทคโนโลยี
ไม่ใช่สายดนตรี จึงเน้นปริมาณมากกว่าคุณภาพบีบไฟล์เพลงสามนาทีกันจนเหลือ แค่สองสาม MB.
จนมาตอนหลังๆ ค่ายเพลงต่างๆค่อยๆปล่อยไฟล์แบบ 128 และ 320 ออกมามัดรวมขาย จึงค่อยได้ฟังเนื้อเสียงเต็มอิ่มขึ้นบ้าง
ทั้งคนทั่วไปเข้าถึงเพลงง่ายสุดๆและแทบจะฟรีอีก ทำให้เกิดการแยกแยะเสียงได้ดีขึ้นโดยไม่รู้สึกตัว
คือยุคนี้คนทั่วไปกว่าครึ่งรู้คร่าวๆว่า เบส กลาง แหลม หนักหรือ เบาไป แยกแยะได้ว่าส่วนช่วงไหนพร่ามัวหรือชัดเจน
โดยไม่ต้องผ่านการทำงานทำงานด้านเสียงมาก่อน
และสิ่งที่เปลี่ยนไปมากคือ ยุคนี้รับแนวเพลงที่อาจขาดทำนองระรื่นหู เนื้อร้องไร้สัมผัส แต่เน้นเอาสะใจ ระบายอารมณ์ เนื้อร้องเกรี้ยวกราด
ชนิดด่าตรงจุด ขุดเรื่องใต้สะดือมาเล่า หรือรับเพลงที่จมอยู่ในความเศร้าได้มากขึ้นจนเห็นเป็นเรื่องธรรมดาไป
(แต่ในสมัยก่อนย้อนไปสามสี่สิบปี ทีวีเปิดเพลงพระราชนิพนธ์ น่าจะเป็นเพลงแนวบลูชุดแรกๆที่แพร่หลายทั่วไทย
ผลคือคนแถวบ้านปิดทีวีนอนกันตลอดทั้งทั้งตลาด เพราะทำนองพาให้ทุกข์เศร้า... *เขาไม่รู้ว่าเพลงอะไร ใครแต่ง
เขาไม่ถือว่าเป็นเพลงที่ดี คือไม่เอาสำเนียงบลูเลย จะฟังพาเศร้าหมดอาลัยไปทำไม ความทุกข์เรื่องหาเลี้ยงปากท้องก็เยอะพออยู่แล้ว
ทั้งเหน็ดเหนื่อยกายจากการออกแรงทำมาหากิน แถมศาสนาพุทธไม่สอนให้หาความทุกข์มามาถมตัวโดยพร่ำเพรื่อไร้ความจำเป็น
มียกเว้นก็เพื่อปากท้องหรือประมาณว่าเรียนรู้ฝึกนิสัย แต่นิสัยคนรุ่นก่อนก็ยังก็ติดไปทางรักสนุกมากกว่ารักเรียนรู้
ดังนั้น กับพวกทาง เพนทาโทนิคนี่ไปกันได้ดีมาก ทางแจ๊สก็พอได้หน่อย แม้ในงานศพก็ยังมีค่านิยมต้องรื่นเริงตลกโปกฮากันเข้าใว้เพื่อให้เจ้าภาพได้ยิ้มออกบ้าง)
รับเสียงประหลาดๆเสียงปรุงแต่ง พวก Sync / Electric ได้มากขึ้นกว่าเดิมเยอะ
แต่เมื่อลงในรายละเอียดก็ยังอธิบายไม่ได้ชัดเจน ไม่รู้ที่มาว่าที่ฟังเสียงเพราะ หรือไม่เพราะ
นั้นเกิดจากเรียบเรียง หรือเกิดจากเนื้อเสียงย่านไหน เกิดจากอุปกรณ์ส่วนไหน มันขัดแย้งหรือลงตัวกันอย่างไร
(ไม่รูํ้ไปถึงขนาดแก้ปัญหาเสียงไม่ถูกใจได้ด้วยวิธีไหนอย่างไร เพราะอันนี้ยังไงก็ต้องเรียนเฉพาะทาง)
และเป็นเพราะคนรุ่นนี้ความอ่อนไหวต่อลักษณะเสียงมาก คุ้นชินรับได้กับเสียงที่หลากหลายกว่าเดิม
(แต่จะชอบไม่ชอบก็อีกเรื่อง นึกสภาพนั่งรถสาธารณะหรือรถเพื่อนแล้วคนขับก็เปิดเพลงตามใจเขา *แต่กรอกหูเรา)
คือเพราะสามารถรับรู้เสียงได้ละเอียดมากขึ้นกว่าคนรุ่นก่อน ทั้ง คุณภาพ ปริมาณ และความถี่นี่หละ
เมื่อบวกกับเด็กรุ่นใหม่มีความอดทนและมีสมาธิน้อยลง (สังเกตุจากเด็กส่วนใหญ่ในโรงเรียน)
คนที่แต่งเพลงได้เล่นดนตรีเก่งก็เลยดูเหมือนมีความสามารถไม่เพียงพอจะทำมาหากินกันแล้ว
ต้องอาศํยรู้เรื่องเครื่องเสียง บวกความหูทองสามารถแมทช์เสียงจับทางเข้ากับคนส่วนใหญ่ได้ดีด้วย จึงจะครบสูตรลุยเดี่ยวได้ครับ
