ขอตอบเรื่องความแตกต่างระหว่าง nitrocellose lacquer finish กับ polyurethane finish ก่อนนะครับ
ประวัติศาสตร์: เมื่อก่อนนี้การเคลือบผิวกีตาร์เขาใช้วิธีลง shellac ด้วยลูกประคบเหมือนกับเครี่องสายอื่นๆ ต่อมาในปี 1921 Dupont ก็ออกสีเคลือบแบบ nitrocellulose lacquer มาสำหรับพ่นรถยนตร์และผู้ผลิตกีตาร์รวมทั้ง Martin และ Gibson ก็นำวิธีนี้มาใช้กับกีตาร์ตั้งแต่ยุค 1920s จนถึงปัจจุบัน
Polyurethane นั้นเป็นสารพลาสติกเหลวที่มีความใสและความทนทานสูงมากจึงใด้ถูกนำมาใช้กับรถยนตร์ตั้งแต่ยุค 1950s ซึ่งตอนนั้นยังไม่มีใครเอามาใช้กับกีตาร์แต่เมื่อรัฐ California ออกกฏหมายควบคุมมลพิษมาในปี 1968 Fender ซึ่งโรงงานอยู่ในคาลิฟอเนียร์ไม่อยากลงทุนสร้างห้องพ่นสี nitrocellulose ใหม่ก็เลยเปลี่ยนมาใช้ polyurethane เป็นเจ้าแรก ส่วนผู้ผลิตกีตาร์โปร่งนั้น Taylor ที่มีโรงงานอยู่ในรัฐ California เหมือนกันน่าจะใช้เป็นเจ้าแรกในอเมริกานะครับ
ข้อดีของ Polyurethane: 1.โพลี่ยูรีเทนนั้นแข็งและใสมากกว่าไนโตรหลายเท่า ดังนั้นตัวกีตาร์จึงทนทานต่อการขีดข่วนและไม่กลัวเหงื่อและสารเคมีเกือบทุกประเภท ส่วนไนโตรนั้นโดนอะไรแปลกปลอมนิดหน่อยก็ด้านหรือเหนียวแล้ว
2.การพ่นโพลี่นั้นเขาพ่นเพียงสองชั้นก็พอซึ่งทำให้ประหยัดทั้งเวลาและค่าใช่จ่ายเมื่อเทียบกับการพ่นไนโตรที่ต้องพ่นถึงแปดชั้น ยิ่งถ้าเป็น โพลี่สมัยใหม่นั้นเขาใช้ UV curing แค่ครึ่งชั่วโมงก็แห้งสนิทแล้วแต่ถ้าพ่นด้วยไนโตรจะต้องรอเป็นอาทิตย์กว่าจะแห้งสนิท
ข้อดีของ Nitro...ถ้าโพลี่มันทั้งถูกทั้งทนแล้วทำไมผู้ผลิตกีตาร์ไฮเอ็นด์อย่าง Martin, Gibson, Guild USA, Santa Cruz ๆลๆ ถึงยังใช้ไนโตรกันอยู่ทุกวันนี้ คำตอบนั้นง่ายมากเลยครับ คุณลองเอาถุงผ้ามาครอบหัวซักห้านาทีแล้วก็ลองเอาถูงพลาสติกมาครอบห้วดูว่าคุณจะอยู่ใด้ซักกี่นาทีก่อนที่คุณจะหายใจไม่ออก กีตาร์ที่พ่นด้วยไนโตรนั้นไม้มันหายใจและพัฒนาเสียงใด้ตามอายุแต่กีตาร์ที่พ่นด้วยโพลี่นั้นก็เหมือนกับไม้ที่หุ้มด้วยพลาสติกที่หายใจไม่ใด้เลย
ในบรรดาสมบัติทั้งหมดของคุณมีอะไรบ้างที่ยิ่งอายุมากยิ่งสวย ยิ่งแก่เสียงยิ่งดี คำตอบก็คือกีตาร์โปร่งที่เคลือบด้วยไนโตรเท่านั้นเพราะแลกเกอร์มันบางลงทุกปีจากการระเหยของทินเนอร์และไม้ก็จะแห้งขึ้นตามอายุเหมือนกันเพราะสามารถระบายความชื้นใด้
มีจุดสังเกตุอยู่หลายอย่างว่ากีตาร์ของคุณเคลือบไนโตรหรือเปล่า
1. ไนโตรสีจะเข็มขึ้นตามอายุ
2. ไนโตรอาจมีการแตกลายงา การแตกลายงาหรือที่ฝรั่งเรียกว่า lacquer checking หรือ spider webbing (เพราะมันมีลวดลายเหมือนใยแมงมุม) นั้นเกิดกับไนโตรเท่านั้นและมักเกิดในที่ที่มีความชื้นต่ำ รอยแบบนี้เกิดกับแลกเกอร์ที่แห้งมากและกีตาร์ที่เสียงเปิดเต็มที่แล้วเท่านั้น
กีตาร์ญี่ปุ่นยุค '70s รุ่นสูงหน่อยก็เคลือบไนโตรบนไม้หน้าและเคลือบโพลีบนไม้ข้าง ไม้หลังและคอครับ
ผมเป็นเจ้าของ Martin มาแล้วหลายสิบตัว ใด้เคยสัมผัสอีกหลายร้อยตัวแต่ยังไม่เคยเจอตัวไหนที่มีปัญหาไม้หน้าเยิ้มก็เลยไม่รู้จะแนะนำคุณอย่างไร ถ้าจะให้เดาก็คงจะเป็นสาเหตุใดสาเหตุหนึ่ง
1. Manufacturing defect: ลองเอาไปให้ตัวแทนจำหน่ายดูว่าเขาเคยเห็นอาการนี้ไหมและต้องแก้ไขยังไง
2.Contamination: กีตาร์ตัวนี้เคยโดนสารเคมีอย่างเช่นสเปรย์น้ำหอมปรับอากาศหรือเปล่า
ถ้าเป็นผมก็คงจะลอง buff ไม้หน้าดูว่าหายไหมเพราะส่วนที่เยิ้มอาจเป็นแค่ส่วนบนสุดแต่ไม้หน้าคุณมีแลกเกอร์ทับอยู่แปดชั้น
ผมเล่าเรื่องแบบย่อมากนะครับ ถ้าต้องการรายละเอียดเพิ่มเติมก็สอบถามมาใด้เลย