ผมขอชี้แจงตามความเข้าใจของผมดีกว่าครับ
วิวัฒนาการของกีตาร์โปร่ง 12 สายยุคบุกเบิกกีตาร์ 12 สายแบบที่เราใช้ในปัจจุบันเริ่มใด้รับความนิยมในต้นศตวรรษที่ 20 ศิลปินที่เรียกตัวเองว่า "The King of Twelve String" ในยุค '30s-'40s ก็คือ Lead Belly และผู้ที่นำเอากีตาร์ 12 สายมาใช้กับ folk music เป็นคนแรกก็คือ Pete Seeger ครับ
ในยุคนั้นยังไม่มีกีตาร์ราคาแพงเจ้าไหนกล้าทำกีตาร์ 12 สายออกมาขายเพราะกลัวว่าแรงดึงมหาศาลของมันจะทำกีตาร์พังก็เลยมีแต่กีตาร์ 12 สายราคาถูกๆขาย Lead Belly ใช้ยี่ห้อ Stella ส่วน Pete Seeger นั้นใช้กีตาร์ที่สั่งทำกับช่างชาวอังกฤษ (ดูที่รูปด้านบนครับ) ศิลปินที่ใช้ 12 สายในยุคนั้นเขาจูนสายกันที่ B-B หรือ C-C เท่านั้นครับ
ลองฟังเสียง 12 สายจูน C-C (คาดคาโป็เฟร็ต 4) จาก Pete Seeger ครับ
ยุค Folk song เฟื่องฟูพอมาถึงยุค '60 Gibson ก็เป็นยี่ห้อมาตรฐานยี่ห้อแรกที่ผลิตกีตาร์ 12 สายออกมาขายในปี 1961 ด้วยรุ่น B45-12 ซึ่ง John Denver ก็ขอสตางค์พ่อไปซื้อมาเล่นเป็นกีตาร์ตัวที่สองของเขา (ตัวแรกเป็นกีตาร์ของย่ายกให้)
ส่วน Martin นั้นตอนแรกไม่กล้าทำ 12 สายแต่ก็ทนเสียงเรียกร้องไม่ไหวก็เลยออกรุ่น D12-20 มาในปี 1965 กีตาร์ 12 สายสมัยนั้นเขาตั้งสายต่ำกว่า concert pitch กันอย่างน้อย 2 step แล้วคาดคาโป้เอาครับ
America (1972) Martin D12-20 tuned D-D with capo:
John Denver (1975) Guild F-612 tuned D-D with capo:
12 สายยุคปรับปรุง (1968-ปัจจุบัน)Guild เป็นกีตาร์ 12 สายยี่ห้อแรกที่สามารถตั้ง concert pitch ทิ้งใว้ใด้โดยไม่พังเพราะเขาใช้ truss rod คู่และเสริม bracing และ bridge plate ให้แข็งแรงขึ้น ต่อมา Ovation ก็ใช้ 5-pieces laminated neck และ C-channel aluminium beam ใส่ในคอเพื่อเสริมความแข็งแรง ส่วน Bob Taylor ใช้ graphite composite beam ฝังในคอ ถ้าจะซื้อกีตาร์ 12 สายมือสองจากอเมริกาก็มีสามยี่ห้อนี้ที่ตั้ง concert pitch ใด้แน่นอน เขาบอกว่ากีตาร์ 12 สายส่วนใหญ่ที่ผลิตกันในยุคนี้น่าจะตั้ง pitch E-E ใด้ทุกรุ่นแล้วครับ
แล้วทำไมต้องตั้งสายที่ concert pitch ด้วย?เรื่องนี้น่าจะเป็นเรื่องความชอบส่วนตัวนะครับ ผมชอบกีตาร์ 12 สายเพราะมันมี natural chorus หรือเสียงสูงที่ประสานกันเป็นประกายระยิบระยับ (shimmerig) ซึ่งถ้าดรอปสายแล้วคาดคาโป็มันจะหายไปเยอะ (ลองฟังคลิป John Denver ข้างบน) เสียงแบบนี้อธิบายเป็นคำพูดยากแต่ลองฟํงจาก Brian May ดีกว่าครับ
ถ้าทราบว่าผมหมายถึงอะไรจะมาช่วยอธิบายก็จะขอบคุณมากครับ