หัวข้อ: กีต้าร์คอยก ท้องป่อง

[TOM1869]

ผมลอกมาน่ะ  เครดิต พี่กฤษณ์ น่ะครับ  เห็นว่ามีประโยชน์ดีมากครับ


กีต้าร์คอยก

วิธีเช็คว่ากีต้าร์คอยกหรือเปล่าให้สังเกตุดังนี้ครับ

1. เช็ค action และ saddle

ถ้า action สูงเกิน 3.2 mm และ saddle เหลือไม่ถึง 3 mm แสดงว่าคอมีปัญหาแล้วครับ

 




2. เอาไม้บรรทัดเหล็กทาบที่ fretboard ถ้าปลายไม้บรรทัดยังสูงกว่า bridge คอก็ยังไม่ยก ถ้าปลายชน bridge ก็ต้องซ่อมครับ

วิธีนี้ใช้ใด้กับกีต้าร์ที่ยังไม่โดนช่างไทยปาด bridge มาแล้วนะครับ (ก่อนวัดต้องผ่อนสายนะครับ)

 



3. วัดความสูงไต้สายหกจากไม้หน้า

วิธีนี้ง่ายมากครับ ถ้าความสูงวัดใด้ประมาณ 12-13 mm ก็เป็นความสูงปกติ ถ้าต่ำกว่า 10 mm ก็แสดงว่าคอเริ่มยกแล้ว วิธีนี้ใช้ใด้กับกีต้าร์ส่วนใหญ่ยกเว้นพวก archtop หรือพวกที่ไม้หน้าโค้งเล็กน้อยอย่างเช่น Lakewood, Morris รุ่นสูงที่ใช้ XXX bracing

 


ข้อมูลและรูปบางส่วนจาก
 http://www.frets.com/fretspages/Musician/Guitar/Setup/NeckAngle/neckangle.html

อาการคอยกนั้นเกิดมาอาการล้า (fatique) ของคอและ truss rod จากแรง cyclic loading ของสายที่กระทำกับคออยู่ตลอดเวลาที่เราเล่นครับ ดังนั้นตามทฤษฏีแล้วคุณไม่จำเป็นต้องผ่อนสายตอนเก็บครับเพราะถ้าแรง tension ไม่ใด้เพิ่มขึ้นคอมันก็ไม่สามารถงอเพิ่มขึ้นใด้เหมือนกัน

[TOM1869]

เคยสงสัยบ้างไหมครับว่าทำไมเครื่องดนตรีโบราณอย่าง violin ที่มีอายุสองสามร้อยปีถึงใด้มีมูลค่าหลายสิบล้านบาทแต่กีต้าร์โปร่งอายุเกินร้อยปีนั้นยกให้ฟรีๆก็ยังแทบไม่มีใครเอา ที่เป็นอย่างนี้เพราะกีต้าร์มันตองรับ bending moment ตลอดเวลาครับ ยิ่งอายุมากก็เกิดอาการกาวเสื่อม ไม้ล้าทุกตัว เขาถึงใด้พูดกันว่ากีต้าร์โปร่งนั้นคือ "An implosion waiting to happen" ไงครับ

ความจริงแล้วคำว่า "คอยก" นั้นมันไม่ถูกต้องหรอกครับแต่เราพูดกันจนชินปากไปแล้ว อาการที่เกิดขึ้นกับกีต้าร์โปร่งทุกตัวคือ "องศาคอลดลง" ตามอายุการใช้งานครับ ที่องศาคอมันลดก็เพราะ body ที่มันยือหยุ่นใด้ (neck joint มันไม่ยืดหยุ่น) มันยุบตัวและพองตัวตามอายุอย่างในรูปข้างล่างครับ




คอกีต้าร์นั้นมันล้าและงอใด้ตามอายุซึ่งเราก็สามารถแก้ใด้ง่ายโดยการปรับ truss rod ถ้าปรับใด้ (ถ้าเป็นกีต้าร์คลาสสิคหรือ Martin ก่อนปี 1985 ก็ปรับไม่ใด้ครับ) แต่องศาของคอที่ทำกับ neck block นั้นมันเปลี่ยนไม่ใด้หรอกครับ ส่วนที่เปลี่ยนคือไม้หน้าส่วนใต้ fingerboard มันยุบตัวและส่วนใต้ bridge มันพองตัวครับ ถ้ามันยุบและพองเท่าๆกันทั้งสองด้านก็ยังพอทนแต่ถ้าเกิดไม่เท่ากันจนคอเอียงนี่ก็ต้องถอดคอมา reset แน่นอนครับ

การเก็บรักษากีต้าร์ที่เหมาะสมที่สุดคือการรักษาระดับความชื้นให้คงที่ที่สุดครับ ส่วนเรื่องผ่อนสายนั้นผมไม่เคยผ่อนครับแต่ใครอยากผ่อนก็ไม่น่ามีผลเสียอะไร

วิธีแก้คอยก

วิธีของฝรั่งนั้นผมจะไม่พูดถึงนะครับเพราะหาอ่านใด้ทั่วไป เรามาดูวิธีของไทยกันดีกว่าเพราะคนทั่วไปไม่ค่อยรู้หรอกครับ

กีต้าร์เก่าๆรุ่น '60s, '70s ของญี่ปุ่นอย่างพวก Yamaha FG หรือ Morris นั้นไม่สามารถถอดคอใด้เพราะพี่ยุ่นแกใชกาว epoxy ติดตายมาเลย


กีต้าร์ราคาถูกพวกนี้พอคอยกแล้วที่ญี่ปุ่นเขาก็โยนทิ้ง ส่วนคนไทยหัวไสก็เลยขนมาขายที่เมืองไทย

การแก้คอยกแบบไทยๆมีดังต่อไปนี้ครับ

1. ถ่วงหัวกีต้าร์ วิธีนี้ง่ายสุดแต่อยู่ใด้ไม่นานครับ

2. ปาดบริดจ์ วิธีนี้ใช้ใด้กับบางยี่ห้อที่ bridge หนาครับ

3. เซาะลิ่มคอ กีต้าร์ญี่ปุ่นยุคนั้นใช้คอสองชิ้นอยู่แล้วเพื่อประหยัดต้นทุนโดยมีอีกชิ้นมาต่อตรงส่วนใต้คอ ช่างบางคนเขาะเลยตัดตรงรอยต่อให้เป็นลิ่มแล้วกดคอลง  วิธีนี้น่าจะอยู่ใด้นานกว่าวิธีแรกครับแต่ต้องทำสีคอใหม่

4. ปาด fingerboard วิธีนี้เขาใช้กับกีต้าร์คออีนงโดยการปาด fingerboard ให้ขนานกับ top ทำ radius ใหม่และใส่เฟ็ตใหม่

เท่าที่ทราบก็มีแค่สี่วิธีครับ

[TOM1869]

กีต้าร์ท้องป่อง


ท้องป่องนี่เป็นเรื่องปกติของกีต้าร์โปร่งในเมืองไทยครับ กีต้าร์โปร่งส่วยใหญ่เขาผลิตในโรงงานที่ควบคุมความชื้นที่ประมาณ RH = 40% พอมาถึงเมืองไทยก็เจอความชื้นร่วม 100% ไม้มันก็ดูดความชื้นจากอากาศและขยายตัวออกแต่มันขยายไปด้านข้างไม่ใด้เพราะติดไม้ที่ประกบข้างมันก็เลยต้องป่องไงครับ

 

วิธีแก้ก็คือการพยายามเอาความชื้นออกครับ เรื่องนีพูดง่ายแต่ทำยากดังนั้นถ้ามันจะป่องก็ปล่อยให้มันป่องไป


อีกสาเหตุที่ทำให้ท้องป่องก็คือการใช้สายเบอร์ใหญ่ไป กรณีย์นี้ถ้ามองด้านข้างจะเห็นด้านหน้ายุบและด้านหลัง bridge ป่อง ผมยังไม่เคยเห้นเคสนี้ไนเมืองไทยเพราะร้อยทั้งร้อย bridge มันจะเผยอหรือหลุดก่อน



จำไว้แล้วกันครับว่าความชื้น + สายเบอร์ใหญ่คือตัวการใรเรื่องท้องป่องและ bridge หลุด มีกีต้าร์หลายรุ่นที่เขาใส่สายเบอร์ .013" มาจากโรงงานอย่างเช่น Martin D, Gibson SJ, Taylor D, GS Mini แต่พอมาอยู่บ้านเราถ้าไม่เปลี่ยนเป็นเบอร์ .012" ผมเห็น bridge กระเด็นมาหลายตัวแล้ว

ถ้าเป็นกีต้าร์เก่านั้นอาการท้องป่องมันเกิดจากการล้าของไม้ครับเหมือนกับคนอายุมากจะเริ่มลงพุงเพราะกล้ามเนื้อท้องมันล้านั่นแหละ อาการที่เกิดจากความชรานี่ถ้าไม่ทำ neck reset ใหม่ก็ต้องใช้ JLD Bridge Doctor ( Stewmac) มาช่วยครับ






ความชื้นมีผลมากกับคอกีต้าร์ครับเพราะถ้าความชื้นน้อย fingerboard จะหดและ fret จะยื่นออกมาด้านข้าง ถ้าเอามือลูบด้านข้างคอแล้วสะดุดปลายเฟร็ตก็แสดงว่ากีต้าร์ตัวนั้นแห้งเกินไปครับ ส่วนถ้าชื้นเกินไปนั้นถ้าเป็นคอ NT Joint รุ่นแรกของ Taylor หรือ Mortise & Tenon Joint ยุคแรกของ Martin มักเกิดปัญหา fingerboard ปูดบริเวณเฟร็ต 14-16 ครับ

สวนอาการท้องป่องนั้นถ้ามันป่องไม่มากจนเล่นไม่ใด้ก็ปล่อยมันไปเถอะครับ ถ้าจะเอา silica gel ใส่ในตัวกีต้าร์เพื่อดูดความชื้นนั้นก็ทำใด้ครับแต่ควรทำตามขั้นตอนดังนี้

1. ถอดสาย

2. เอาที่เป่าผมเป่าด้านในของกีต้าร์เพื่อไล่ความชื้น อย่าเป่านานจน bracing หลุดก็แล้วกัน

3. เอาถุง silica gel ขนาดไม่ต่ำกว่า 100 กรัมใส่ในตัวกีต้าร์แล้วเอา soundhole plug มาปิดรู ถ้าไม่มีเอาอะไรปิดแทนก้ใด้

4. เอาที่เป่าผมไล่ความชื้นในกล่องด้วยก่อนเก็บกีต้าร์ลงกล่อง

5. เปิดกล่องมาดูสภาพหลังสามวัน ถ้ายังป่องก็ทำใหม่อีกหน ถ้าทำสองหนแล้วยังป่องอยู่ก็ต้องหาวิธีอื่นครับ

[TOM1869]

ขออธิบายเพิ่มเติมเรื่อง "ท้องป่อง" ครับเพราะคิดว่ายังมีคนเข้าใจผิดอยู่เยอะ

กีต้าร์โปร่งที่เราเรียกว่า "flat top" นั้นความจริงแล้วท้องมันป่องทุกตัวแหละครับแต่ป่องมากน้อยไม่เท่ากัน

กีต้าร์ที่ไม้หน้าราบเรียบสนิทนั้นเสียงคงทุเรศมากครับซึ่งพบเห็นใด้ในพวกกีต้าร์ไม้อัดหลังกระทรวง ความจริงแล้วไม้หน้าของกีต้าร์ก็ทำงานเหมือนกับลำโพงในรูปครับ



ถ้าเปรียบไม้หน้ากับลำโพงแล้วตัว bridge ก็คือ voice coil ที่รับแรงสั่นจากสายไปถ่ายทอดให้ไม้หน้าซึ่งก็ทำหน้าที่เหมือน diaphragm หรือกรวยลำโพงที่ผลักดันอากาศให้เราใด้ยินเสียงกีต้าร์ จุดที่แตกต่างกันก็ตรงที่ลำโพงมี surround ซึ่งมักจะทำด้วยยางและทำหน้าที่เป็น spring ให้กรวยขยับเข้าออกใด้อย่างเป็นอิสสระที่สุดแต่กีต้าร์นั้นไม่มี surround ครับ

เมื่อไม่มี surround ไม้หน้ามันก็ขยับใด้น้อยเขาเลยต้องทำให้บริเวณขอบของไม้หน้ามันยืดหยุ่นที่สุดโดยยังแข็งแรงอยู่ วิธีการทำก็ใช้สองวิธีคือ

1. ไม้หน้าเขาจะขัดด้านนอกให้บางกว่าตรงกลางเสมอ ถ้าเป็นกีต้าร์แพงๆนี่เขาจะ tap และขัดออกหลังประกอบเสร็จก่อนพ่นสีจนกว่าจะพอใจเสียงครับ

2. เขาจะ tap และ scallop bracing ด้วยมือก่อนที่จะประกอบครับ

หลายคนคงสงสัยว่าทำไมเขาถึงไม่ใช้พวก CNC machine ทำแทนที่จะเสียเวลามาจูนด้วยมือซึ่งต้องอาศัยความชำนาญอย่างมาก เหตุผลที่ใช้เครื่องจักรทำไม่ใด้ก็เพราะไม้แต่ละชิ้นนั้นมันมีคุณสมบัติไม่เหมือนกันแม้จะตัดมาจากต้นเดียวกันก็ตาม เมื่อก่อนนี้การจูนแบบนี้จะมีแต่โรงงานเล็กทำกันแต่เดี๋ยวนี้โรงงานใหญ่ก็เริ่มทำแล้วครับในบางรุ่นเพราะการแข่งขันในตลาดมันสูงมาก อย่างในรูปข้าล่างนั้นรูปกลางคือ Gibson Songwriter Deluxe Standard รุ่นใหม่ทีเขา scallop ด้วยมือ ส่วนรูปล่างสุดคือ Guild F-30 Aragon รุ่นล่าสุดที่ scallop เป็น archtop ไปเลยและทำ bridge โค้งตามไม้หน้าด้วย



Gibson รุ่นนี้เป็นกีต้าร์โปร่งที่ตอบสนองน้ำหนักมือใด้ดีที่สุดเท่าที่ผมเคยลองกีต้าร์ยี่ห้อนี้มา ส่วน Guild รุ่นนี้นั้นก็เสียงดังที่สุดในบรรดา Guild ที่ผมเคยลองมาเหมือนกันแถมเบสยังลึกมากทั้งๆที่เป็นขนาด OM เท่านั้นเอง

ที่อธิบายมาทั้งหมดนี่ผมหมายความถึงท้องป่องด้านขวางนะครับแต่ถ้าเป็นด้านยาวขนานกับสายนี่ถ้าป่องชึ้นมาก็ตัวใครตัวมันหละครับ

[TOM1869]

ทั้งหมดนี้ เป็น ข้อเขียน ของ พี่ กฤษณ์ น่ะครับ ผม copy อย่างเดียว

[Mr.Gula101]

ขอบคุณผู้ถ่ายทอดทุกท่านครับ....

[arnuntakan]

          ผมขอสอบถามน้าTOM1869 นิดนึงว่าพี่กฤษณ์ก็ไม่ใด้แฮ็บปี้กับบ้านไม้  น้าจิมเองก็ไม่อยากยุ่งเกี่ยว

กับบ้านฟ้าแล้วน้าTOM1869 ก็อปปี้ข้อมูลที่พี่กฤษณ์  ลงใว้ให้ความรู้ในบ้านฟ้า มาโพสต์็ในบ้านไม้ของเรา

ทั้งพี่กฤษณ์ และน้าจิม จะไม่ว่าเอาหรือครับ     ผมขอถามเป็นความรู้นะครับถ้าพี่กฤษณ์และน้าจิมไม่ว่าผม

ก็ขอโทษน้าTOM1869 เป็นอย่างสูงครับ ที่เสนอความคิดเห็นครับ

(ผมผ่านเหตุการณ์ที่บ้านทั้งสองด่ากันอย่างหนักมาหลายรอบแล้วไม่อยากให้เกิดขึ้นอีกครับ)

[TOM1869]

ผม ก๊อป มาลงประจำไม่เห็นท่านทั้งสองว่าอะไรเลยครับ ส่วนเรื่องที่ผ่านมาผมไม่รู้เรื่องครับ ว่าเกิดอะไรกัน และไม่อยากรู้ด้วยครับ  

เป็นเครดิตต้องให้เกียรติ ผู้เขียนเสมอครับ  ผมเห็นหลาย web ก๊อป ข้อเขียนของพี่กฤษณ์ไปลงเสมอโดยไม่ลงที่มา แบบนี้ ไม่สมควรครับ

[Mr.Gula101]

         ผมขอสอบถามน้าTOM1869 นิดนึงว่าพี่กฤษณ์ก็ไม่ใด้แฮ็บปี้กับบ้านไม้  น้าจิมเองก็ไม่อยากยุ่งเกี่ยว

กับบ้านฟ้าแล้วน้าTOM1869 ก็อปปี้ข้อมูลที่พี่กฤษณ์  ลงใว้ให้ความรู้ในบ้านฟ้า มาโพสต์็ในบ้านไม้ของเรา

ทั้งพี่กฤษณ์ และน้าจิม จะไม่ว่าเอาหรือครับ     ผมขอถามเป็นความรู้นะครับถ้าพี่กฤษณ์และน้าจิมไม่ว่าผม

ก็ขอโทษน้าTOM1869 เป็นอย่างสูงครับ ที่เสนอความคิดเห็นครับ

(ผมผ่านเหตุการณ์ที่บ้านทั้งสองด่ากันอย่างหนักมาหลายรอบแล้วไม่อยากให้เกิดขึ้นอีกครับ)

****.... ผลประโยชน์ผมว่าตกกับคนเล่นกีต้าร์ครับ อย่าไปคิดอะไรมากเลย ผมอยู่Acousticthai.comมารุ่นแรกๆ(แถมแห่ไปมีทติ้งครั้งแรกด้วยแต่ไปได้แค่หน้างาน) ยังคิดว่าบันทัดฐานวุฒิภาวะของมนุษย์นี้ต่างกันโดยธรรมชาติจริงๆ...อิอิ...

[Traveler]

ขออนุญาต "สอด"   ว่าจะถามน้า Tom เหมือนที่คุณ arnuntakan ถามเช่นกัน เพราะเกรงว่าจะเกิดการขัดแย้งอีก แต่ น้า Tom ก็ได้ตอบมาแล้ว จึงขอยกตัวอย่างสักเรื่องที่ผมได้เห็นมา ครั้งนั้นน้า Tom ไปโพสต์เชิญชวนให้มางานอีสานมีตติ้งที่บ้านฟ้า โดยให้ผู้ที่สนใจจะมาร่วมงานมาลงชื่อไว้ที่บ้านไม้ คุณป๋อได้มาว๊ากว่าทำไมต้องมาลงชื่อที่นี่ น้า tom ก็ได้อธิบายไปว่าเห็นว่าเป็นชาวอคูสติดกีต้าร์ด้วยกันไม่น่าจะมีผลเสียตรงไหน พูดกันไปพูดกันมา คุณป๋อแกก็เข้าใจและยอมรับ ผมเลยรู้สึกว่าทางบ้านฟ้าก็มีสปิริตดี ผมเองก็ไม่ทราบเช่นกันว่าก่อนนั้นเกิดอะไรขึ้น และก็ไม่อยากทราบแล้ว ส่วนข้อมูลความรู้ทั้งหลายแหล่ผมติดตามอ่านของพี่กฤษณ์เสมอมา บางครั้งยังอยากเข้าไปถามที่โน่น แต่ผมก็ไม่ได้สมัครเป็นสมาชิกที่โน่นสักที สงสัยคงต้องไปสมัครบ้างแล้วล่ะ   ผมขอแสดงความคิดเห็นแค่นี้ก็แล้วกันครับ ถ้ามีอะไรไม่ถูกต้องก็ขออภัยด้วยครับ

[TOM1869]

เจออะไรดีดี เป็นก๊อป หมดล่ะจ้า

[arnuntakan]

          ขอขอบคุณน้าTraveler ที่เข้าใจผมครับ  ผมก็ไม่ชอบความขัดแย้งด่าทอกัน

เมื่อเห็นปัญหาจึงเรียนถามน้าTOM1869 ดู  กลัวว่าจะเกิดปัญหาขึ้นอีกครับ    แต่ถ้า

น้าTOM1869  กรุณาอธิบายให้ผมฟังแบบนี้ แล้วคิดว่าไม่มีใครติดใจอะไร ผมก็สบาย

ใจครับ  ยังไงก็กราบขอโทษน้าTOM1869 ด้วยครับถ้าทำให้น้าTOM1869ไม่สบายใจครับ

[TOM1869]

บ่เป็นหยัง จ้า 

กระทู้ที่มีสาระเหล่านี้ มันกระจายไปหมดหลายกระทู้  ผมเอามารวมไว้ให้มัน อ่านง่าย เพราะเวลาผมอยากรู้จะได้หาอ่านง่ายๆ ครับ ยิ่งช่วงนี้ มีกีต้าร์ ขยะจากญี่ปุ่นเข้ามามากด้วย จึงอยากให้ดูศึกษาไว้ บางตัวก็ดี บางตัวก็คอยกแล้ว ถ้าจะตัดสินใจซื้อ จะได้รวมราคาค่าซ่อมไว้ในใจด้วยเลยครับผม

[REMO]

ขอบคุณครับ ผมมีหน้าที่เล่นๆๆ แต่ไม่ทราบเหตุและผลของการเกิดปัญหาเหล่านี้เลย
อ่านแล้วก็ให้ประโยชน์มากเลยทีเดียว ถือเป็นวิทยาทานครับ

ขอบพระคุณน้าที่นำมาโพสต์ และเครดิตท่านที่จัดทำขึ้น

[winnie]

กำลังอยากได้ข้อมูลตรงนี้อยู่เลยครับ เพราะวันก่อนเล่น Taylor Bigbaby หลังจากไม่ได้เล่นไปเกือบอาทิตย์ อยู่ดีๆก็รู้สึกว่า ทำไมเฟรตลึกๆมันกดยากขึ้นเหมือนสายมันสูงขึ้น ก็กลัวว่าท้องจะป่องหรือเปล่า ได้ความรู้มากมาย ต้องรีบกลับไปเช็ค อิอิ

ขอบคุณน้าทอมครับ ที่นำความรู้มาฝากเช่นเคย

[wichian]

ขอบคุณมากครับน้าทอม

[boworn]

ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ

[ยินยอม]

ขอบคุณมากครับผม

[krong]

เป็นความรู้ใหม่ เวลาซื้อกีต้าร์เก่าจากญี่ปุ่นจะได้ไม่ถูกหลอก ขอบคุณครับน้าtom

[oacoffee]

ขอบคุณทุกคนที่เกี่ยวข้อง  ที่แบ่งปันความรู้ครับ